Szepietowski Józef (1764–1827), poseł na sejmy Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego.
Był synem Stanisława (zm. 1776) i Balbiny ze Złockich (zm. 1788).
Po śmierci ojca S. odziedziczył wieś Szepietowo-Wawrzyńce w gub. łomżyńskiej. Od r. 1782 służył w Kawalerii Narodowej. W stopniu chorążego uczestniczył w r. 1792 w wojnie polsko-rosyjskiej w szeregach dowodzonej przez Jana Eryka Potockiego 2. Brygady Mpol.; 4 VII t.r. odznaczył się w potyczce pod Zelwą. W lutym 1793 awansował do stopnia podporucznika. Dn. 6 II 1794 ożenił się z Franciszką z Siennickich, która w posagu wniosła wieś Szepietowo-Podleśne oraz dobra Mazury koło Wysokiego Maz. S. wziął udział w insurekcji kościuszkowskiej, także w ramach 2. Brygady Mpol.
Po utworzeniu Ks. Warsz. wyjechał S. w r. 1807 do Galicji. Tam aresztowany, prawdopodobnie pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Francji, był przez rok więziony w twierdzy w Ołomuńcu. Po uwolnieniu został w r. 1808 mianowany sędzią pokoju pow. tykocińskiego. W r. 1809 obrano go jednomyślnie posłem z pow. tykocińskiego na sejm Ks. Warsz. Podczas obrad sejmu w marcu t.r. wraz z trzema innymi posłami protestował przeciw udziałowi radców stanu w głosowaniu i z tego powodu demonstracyjnie odmówił głosowania nad uchwałą określającą zasady stosowania polskich i pruskich praw kryminalnych. W r. 1809 lub na początku r. 1810 opublikował skierowany do Józefa Karskiego list Na zbiór dojrzałych myśli jaśnie wielmożnego posła radziejowskiego odpowiedź posła tykocińskiego; skarżąc się na nadmierną rozbudowę administracji, wysunął w nim czołowy postulat konserwatywnej opozycji: powrotu do sprawowania urzędów bez wynagrodzenia (w odniesieniu do sędziów, radców stanu, prefektów i podprefektów) oraz redukcji pensji ministrów i biskupów; proponował tu też zastąpienie prefektury i podprefektury ciałami kolegialnymi, zniesienie funkcji podsędków i niektórych urzędów skarbowych, utworzenie Kasy Inwalidów oraz obsadzenie niższych urzędów skarbowych, leśnych i celnych przez żołnierzy, którzy zakończyli służbę wojskową. W r. 1811 otrzymał nominację na członka Rady Departamentowej w dep. łomżyńskim. Uczestniczył w obradach kolejnych sejmów Ks. Warsz.: 9–23 XII 1811 oraz przed rozpoczęciem wojny Napoleona z Rosją, 26–28 VI 1812. Był marszałkiem sejmiku tykocińskiego w lipcu 1812, zwołanego dla dokonania akcesu do Konfederacji Generalnej Król. Pol.
Pod okupacją rosyjską wszedł S. jako delegat dep. łomżyńskiego (w kwietniu 1813) w skład Komitetu Centralnego, ciała doradczego Rady Najwyższej Tymczasowej Ks. Warsz. W r. 1815 otrzymał Order św. Stanisława IV kl. W l. 1817, 1820 i 1826 wybierany był na posła na sejmiku tykocińskim, uzyskując zawsze ponad 95% głosów. Należał do grupy opozycyjnych posłów z woj. augustowskiego, której przewodził Józef Godlewski. Podczas sejmu 1818 r. krytykował projekt kodeksu karnego; głosował przeciw jego uchwaleniu, jak również przeciw nowelizacji prawa małżeńskiego. W r. 1820 był współautorem petycji przeciw funkcjonowaniu sądownictwa administracyjnego. W czasie debaty nad jedną z petycji wszedł w konflikt z marszałkiem izby poselskiej Rajmundem Rembielińskim, który nie chciał udzielić mu głosu. Jeden z liderów kaliszan, Bonawentura Niemojowski, oskarżył wówczas Rembielińskiego o nadużywanie władzy, a S. przekonywał, że «obraza posła jest obrazą całej izby». W sejmie 1825 r. był jednym z posłów atakujących marszałka za niedopuszczenie na obrady Wincentego Niemojowskiego. Głosował wtedy także przeciw nowelizacji pierwszej księgi Kodeksu cywilnego oraz krytykował projekt prawa o Tow. Kredytowym Ziemskim. Na tym sejmie, podobnie jak w r. 1820, był współautorem petycji przeciw funkcjonowaniu sądownictwa administracyjnego. Podczas dyskusji nad nowelizacją Kodeksu cywilnego postulował przywrócenie dawnych praw, uznając, że ich usystematyzowania dokonano już w kodeksie Andrzeja Zamoyskiego. Charakterystyczne dla wystąpień sejmowych S-ego było odwoływanie się do dawnych praw polskich i do obyczajów przodków. Ten nieprzejednany tradycjonalizm w połączeniu ze strojem polskim i zapalczywością w politycznych sporach składały się na wizerunek S-ego jako «szlachcica kontuszowego z liczby dawnych Polaków» (K. Koźmian). W l. 1824 i 1826 na sejmiku tykocińskim obrany został członkiem Rady Obywatelskiej Woj. Augustowskiego, a jej prezesem był na mocy przepisu oddającego przewodnictwo najstarszemu radcy. W kwietniu 1826 uczestniczył w Warszawie w symbolicznym pogrzebie Aleksandra I; jako reprezentant izby poselskiej kroczył przy marach z popiersiem cesarza. Funkcję sędziego pokoju pełnił do śmierci. Zmarł 24 XI 1827 w Mazurach, został pochowany w grobie rodzinnym przy kościele w Dąbrówce Kościelnej.
W małżeństwie z Franciszką z Siennickich (1767–1822) miał S. synów: Franciszka (1795–1829), od r. 1828 posła tykocińskiego, żonatego z Hilarią ze Święckich (córką Tomasza) 2.v. Gostkowską, i Kazimierza (1797–1845), sędziego pokoju, oraz córki: Mariannę (ur. 1800), żonę (od r. 1829) Wincentego Kierznowskiego, Anastazję (1807–1821) i Konstancję.
Karpińska M., Senatorowie, posłowie i deputowani Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, W. 2002; Łoza, Kawalerowie; Oficerowie Rzpltej 1777–1794, I; Sęczys, Legitymacje Król. Pol.; Święcki, Historyczne pamiątki, II; – Maroszek J., Dzieje obszaru gminy Szepietowo w XV–XX wieku, Białystok 2006 s. 18–19, 112, 114–15; Mycielski M., Józef Szepietowski i sejmik tykociński, w: Społeczeństwo w dobie przemian wiek XIX i XX, W. 2003 (bibliogr.); tenże, Rząd Królestwa Polskiego wobec sejmików i zgromadzeń gminnych 1815–1830, W. 2010; Przelaskowski R., Sejm warszawski roku 1825, W. 1929; Wolański A., Wojna polsko-rosyjska 1792 r., P. 1922 II (jako Szepetowski); – Diariusz sejmu Królestwa Polskiego 1818, W. [b.r.w.] I 83–4, 126, 159–60, 169, II 22, 26, 38, 88–9, 132, III 23; Dziennik posiedzeń izby poselskiej w czasie sejmu Królestwa Polskiego roku 1820 odbytego, W. [b.r.w.] II 10, 60–1; Koźmian K., Pamiętniki, Wr. 1972 II, III; Nekrologi „Kuriera Warszawskiego” 1821–1939, Oprac. A. Tyszka, W. 2001 I; – „Gaz. Korespondenta Warsz. i Zagran.” 1828 nr z 18 I (nekrolog S-ego); „Kalendarzyk Polit. Pijarski” 1814 s. 80, 249; – AP w Ł.: Arch. Bartoszewiczów, sygn. 144 (papiery S-ego); Lietuvos valstybės istorijos archyvas w Wil.: F. 1073 nr 5 (akta sejmiku tykocińskiego).
Maciej Mycielski